Venetië 2020

Enkele hoogtepunten van mijn vakantie in Venetië. Een bezoek aan:

1) St. Mark’s Basilica

2) Piazza San Marco

3) San Marco Campanile

4) Teatro La Fenice

5) Canale Grande tour

6) Ponte di Rialto

7) Gallerie dell Accademia

8) Bridge of Sighs

9) Chiesa di Santa Maria Assunta

10) Basilica di Santa Maria della Salute

11) Peggy Guggenheim Collection

12) Palazo Ducale

13) Giardino Papadopoli

14) Venice Lido

15) San Giorgio Maggiore (church and tower)

16) Murano

17) Torcello

18) Burano

19) Palazzo Grassi

20) Fondation Pinault

Dag 1: Aankomst in hotel Monaco & Grand Canal. Het Monaco & Grand Canal bevindt zich op slechts 100 meter afstand van het San Marcoplein, en biedt uitzicht op het Canal Grande. Het hotel verzorgt een Amerikaans ontbijt op het terras van het restaurant, vanaf waar u tevens kunt genieten van een panoramisch uitzicht. De kamers van het hotel combineren een elegante inrichting met antiek meubilair en moderne voorzieningen. Ze zijn allemaal uitgerust met airconditioning. Alle kamers hebben ook een minibar, een tv, en een eigen badkamer met een haardroger. Daarnaast ligt het Monaco & Grand Canal naast een halte van de vaporetto (waterbus), die u een snelle en gemakkelijke verbinding biedt naar het treinstation Santa Lucia.

Op de eerste dag heb ik twee bezienswaardigheden bezocht namelijk: Peggy Guggenheim Collection en Gallerie dell Accademia.

De Peggy Guggenheim Collection is een museum voor moderne kunst in Venetië (Italië). Het is ondergebracht in het Palazzo Venier dei Leoni dicht bij het Canal Grande in de wijk Dorsoduro. Het is in Italië een van de belangrijkste musea voor de Europese en Amerikaanse moderne kunst uit het begin van de 20e eeuw.

Peggy Guggenheim was een welgestelde Amerikaanse die vanaf 1920 in Parijs vele kunstenaars leerde kennen en die de kunstenaars van wie zij ook kunstwerken verzamelde financieel ondersteunde. Ze was ook actief in de kunsthandel. Ze was tussen 1942 en 1946 getrouwd met de Frans-Duitse kunstschilder Max Ernst. Peggy Guggenheim woonde in het Palazzo Vernier dei Leoni tot haar overlijden in 1979. Het Palazzo werd na haar dood (in Padua) voor het publiek opengesteld als museum. De laatste jaren van haar leven had zij zich al minder gericht op verzamelen en meer op het tentoonstellen van haar bezit.

Peggy Guggenheim verzamelde haar collectie onafhankelijk van de rest van haar familie, maar na haar overlijden werd het museum opgenomen in de Solomon R. Guggenheim Foundation. Het Guggenheim Museum in Venetië is een van de vier Guggenheim musea die er in 2009 zijn. Het Palazzo bestaat uit elf ruimtes, waarin de kunstwerken worden gepresenteerd, alsmede een tuin met beelden.

Dag 2: Deze dag stond in het teken om de volgende bezienswaardigheden te bezoeken: Palazzo Grassi, Canale Grande tour, Ponte di Rialto, Giardino Papadopoli en Basilica di Santa Maria della Salute.

Palazzo Grassi aan het Canal Grande in Venetië is een expositieruimte waar Francois Pinault een deel van zijn collectie moderne kunst laat zien. Palazzo Grassi werd gebouwd rond 1750. Fiat kocht het in 1984 en maakte er een expositieruimte van. Sinds 2005 is het palazzo in handen van Francois Pinault. Hij laat hier, net als in Punta della Dogana, een deel van zijn collectie moderne kunst zien. Pinault is eigenaar van Gucci en Christie’s, en hij heeft een gigantische verzameling hedendaagse kunst, met werken van onder anderen Jeff Koons.

De Ponte di Rialto is een brug in de Italiaanse stad Venetië over het Canal Grande, de levensader van Venetië. Het is de oudste en bekendste van de vier bruggen over het Canal Grande. Voor de huidige brug, voltooid in 1591, waren er meerdere bruggen die op deze plaats het Canal Grande overspanden. De eerste brug, een vlotbrug, werd gebouwd in 1181 door Niccolò Barattieri. Deze vlotbrug werd rond 1250 vervangen door een houten brug op dezelfde plaats. Deze bestond uit twee omhooglopende hellingen met in het midden een ophaalbrug zodat ook de grotere schepen eronderdoor konden. De houten brug stortte meerdere keren in, bijvoorbeeld in 1444 onder het gewicht van de mensenmassa die was komen kijken naar een optocht van boten. Hierdoor werd in 1503 voor de eerste keer besloten om de mogelijkheid van een stenen brug te onderzoeken. In de daaropvolgende decennia werden er meerdere voorstellen gedaan, tot in 1551 het stadsbestuur om een ontwerp voor de vernieuwing van de brug vroeg. Meerdere beroemde architecten, waaronder Andrea Palladio, dienden ontwerpen in. De meeste van deze ontwerpen waren op klassieke leest geschoeid en gingen uit van een overspanning door meerdere bogen. Deze aanpak werd echter niet geschikt gevonden voor de situatie ter plaatse, omdat meerdere bogen het verkeer in het drukbevaren kanaal zouden hinderen. De huidige brug, ontworpen door Antonio da Ponte, overspant het Canal Grande in één boog. Het ontwerp lijkt veel op de oude houten brug, met twee hellingen verbonden door een centrale overspanning. Links en rechts van de open oversteek bevinden zich stalletjes. Het is ook mogelijk om achter de winkeltjes langs te lopen en naar het water te kijken, wat op het middenpad niet mogelijk is.

Giardino Papadopoli is een terrasvormige tuin vol schaduwbomen tussen het treinstation Venezia Santa Lucia en Piazzale Roma. Het gebied is ongeveer 8800 vierkante meter. De tuinen bezetten het land van het afgebroken klooster van Santa Croce. Het eerste park werd in 1834 aangelegd door Francesco Bagnara voor de eigenaren van het Palazzo Foresti Papadopoli. In 1863 gaven Niccolò en Angelo Papadopoli Marco Quignon de opdracht om de tuinen uit te breiden en aan te passen. Een derde van het gebied werd verwoest in 1933 toen het Rio Novo-kanaal werd aangelegd.

De basiliek van Santa Maria della Salute is een Venetiaanse kerk die gebouwd werd in de periode 1631–1687 door de architect Baldassare Longhena. De kerk staat langs het Canal Grande in de wijk Dorsoduro en is opgetrokken uit witte kalksteen. Het gebouw is, afgezien van de aanbouw, achthoekig van vorm en in barokstijl gebouwd. Het hele bouwwerk rust op 100.000 eikenhouten palen. De kerk werd destijds gebouwd omdat men dacht dat de pest eindelijk uitgebannen was. Na lange tijd stak de pest echter toch weer de kop op in de stad. Het interieur is uitgevoerd in donkergrijze natuursteen. Op het hoogaltaar staat de beeldengroep De Maagd verdrijft de pest. Verder bevinden er zich schilderijen van Tintoretto, zoals Bruiloft te Kana, en van Titiaan, namelijk Kaïn en Abel, David en Goliath en Het offer van Abraham.

Kanalen van Venetië: Hét kenmerk van Venetië zijn de 150 kanalen die tussen en binnen de eilanden liggen. Dankzij de vele kanalen kun je je per boot eenvoudig verplaatsen binnen Venetië. Je ziet dat vrijwel alles via het water getransporteerd wordt: mensen, goederen, postpakketten, ambulancevervoer en grafkisten met overleden personen. Het belangrijkste kanaal is Canal Grande. Deze waterweg heeft een lengte van bijna vier kilometer en is gemiddeld vijf meter diep. De breedte varieert van 30 tot maar liefst negentig meter. Over het Canal Grande liggen een viertal bruggen. De Rialtobrug is de meest bekende brug van Venetië. Behalve moderne transportboten, waterbussen en watertaxi’s zie je op de kanalen van Venetië ook de wereldwijd bekende gondels van Venetië. Deze zwarte asymmetrische boten stammen uit de middeleeuwen, toen de gondels de enige vorm van transport waren in Venetië. Tegenwoordig zijn de gondels een populaire toeristische attractie.

Dag 3: Op deze dag heb ik bezocht: Teatro La Fenice, St. Mark’s Basilica, Piazza San Marco, San Marco Campanile, Palazo Ducale, Bridge of Sighs en Venice Lido.

Teatro La Fenice is een prachtig operatheater in Venetië. Teatro La Fenice verving in 1792 het voormalige San Benedetto theater, dat in 1774 compleet afbrandde. Ook La Fenice (‘de Feniks’) is twee keer door een flinke brand getroffen. De meest recente keer was in 1996, waarbij er sprake was van brandstichting door twee elektriciens. In 2003 heropende het theater nadat er twee jaar gewerkt is aan de reconstructie. Het overdadige interieur is gebaseerd op hoe La Fenice er in de negentiende eeuw uitgezien heeft. Wie geen opera bezoekt die kan overdag Teatro La Fenice tegen betaling bezoeken. Als bezoeker kun je de zaal, de ereloge, de bar en verschillende ruimtes bezoeken. Je krijgt een goed indruk van La Fenice en hebt volop de mogelijkheid tot het maken van foto’s. Wie een voorstelling bij wil wonen die zal tijdig kaarten moeten bestellen, vooral voor de populaire opera’s.

De Basilica San Marco, of te wel de Basiliek van San Marco is een van de belangrijkste gebouwen in de stad Venetië. De beschermheilige van de stad, San Marco ligt hier op deze plaats begraven. De gevel van de kerk bestaat uit vier kleinere en een grote romaanse boog met diverse koepeltjes en torens. De kerk is zowel aan de binnen en buitenkant overdadig versierd. De binnenkant van de kerk is erg mooi. Vooral het plafond is prachtig. Het hele plafond is versierd met mozaïek. Onder andere wordt hier natuurlijk San Marco, de evangelist Marcus afgebeeld. Zijn sacrofaag vind je achter het altaar. De afbeeldingen zijn met gekleurde en goudkleurige steentjes gemaakt. Op de vloer is vooral marmer gelegd. Bovenop het dak van de basiliek staan vier paarden. Deze paarden werden uit Constantinopel meegenomen na de vierde kruistocht. De Venetianen versloegen zo een geduchte concurrent en namen de paarden mee als bewijs van de overwinning. Op het dak kun je ook goed zien hoe de basiliek aan het verzakken is. De ooit zo rechte muren staan schots en scheef.

Het San Marcoplein is de centrale plaats van Venetië. Vroeger ook de plek van waaruit deze machtige en rijke staat werd bestuurd. Het plein werd genoemd naar de beschermheilige van dit eiland. Het huidige plaveisel is van vulkanische oorsprong en is 250 jaar oud. Om de stabiliteit te garanderen liggen er 5 à 6 lagen leistenen. San Marco is de benaming van één van de zes stadsdelen. Het plein kreeg die naam en ook de basiliek. San Marco of de heilige Marcus is tevens patroonheilige van de stad en de vroegere staat. Begin de 9de eeuw stalen de Venetianen zijn lichaam in Alexandrië en het kreeg een nieuw graf in de basiliek. De gevleugelde leeuw waarmee Marcus is afgebeeld gedurende meer dan duizend jaar is het symbool van Venetië. Het symboliseert vooral zijn macht en zelfstandigheid. Venetië was immers een staat die geen verantwoording aan Rome moest afleggen. Zelfs bevelen en regels van de paus van Rome legden ze naast zich neer. In de wijk San Marco liggen alle belangrijke gebouwen, musea, bestuurszetels, kerken. De heilige Marcus heeft steeds een belangrijke rol gespeeld in Venetië en werd voor van alles aanroepen. Daardoor zijn er veel wonderen aan hem gelinkt.

San Marco Campanile: Op het Piazza San Marco staat de klokkentoren Campanile, ruim 98 meter hoog en het hoogste gebouw van Venetië. Het werd gebouwd als vuurtoren en uitkijktoren: de Piazzetta was in vroeger tijden de haven. De huidige vorm dateert uit 1514 maar het gebouw is van recenter datum. Op 14 juli 1902 stortte de toren in. Opmerkelijk genoeg vielen daarbij geen slachtoffers, met uitzondering van de kat van de bewaker. Het Venetiaanse stadsbestuur besloot onmiddellijk de toren te herbouwen, maar dan wel wat steviger om een nieuwe instorting te voorkomen. Tien jaar na de verwoesting werd de nieuwe Campanile officieel geopend. In 1609 demonstreerde Galileo op deze toren hoe de telescoop werkte. De spiraalgang naar het uitzichtplatform werd aangelegd om de hoogwaardigheidsbekleders de gelegenheid te geven op een paard naar boven te gaan. Stel je voor dat ze zouden moeten lopen! Van het platform heeft u een schitterend uitzicht op de koepels van de San Marco basiliek, het San Marcoplein en de rest van Venetië.

Palazo Ducale werd gebouwd in de glorieperiode (12e-14e eeuw). Het was de regeringszetel en residentie van de meeste Venetiaanse Doge. Voordien stond er op die plaats een houten burcht. De toegang wordt ook wel de papieren poort genoemd omdat hier alle decreten van de Doge werden opgehangen.

De Doge was het hoofd van de kerk, militair opperbevelhebber en burgerlijk leider. Dan denk je wellicht dat dat een machtig man was in Venetië. Maar niets is minder waar. De Grote Raad en vele andere beleidsorganen hadden de werkelijke macht in handen. De Doge was het symbolisch hoofd van Venetië die verkozen werd uit de hoogste rangen. Het was steeds iemand van 60 à 70 jaar oud, wat voor die tijd echt wel stokoud was. Sommige Doge vonden het niet leuk om verkozen te worden want het Dogepaleis werd hun gevangenis. Ze mochten het paleis niet verlaten of hun mond niet opendoen in het publiek zonder daar eerst toestemming voor te vragen. En als ze al buiten kwamen dan was het steeds onder begeleiding. Hij moest immers de stem van de Grote Raad verkondigen.

De Doge had dus een eerder ceremoniële functie. Dat bleef zo tot aan zijn dood. Door de ingewikkelde verkiezingsprocedure duurde het enkele weken vooraleer een nieuwe Doge was verkozen. Pas wanneer er een nieuwe Doge verkozen was, nam de Grote Raad opnieuw beslissingen. Het was ooit anders. Dogen zijn er al geweest vanaf 697 en ze waren echt wel machtig tot 1268. In 1797 werd de functie van Doge afgeschaft. Dit viel samen met de val van de republiek want Napoleon nam de macht over.

Bridge of Sighs: Het Dogepaleis staat midden in het centrum van Venetië op het San Marcoplein en was de thuisbasis van de Doge. Het was de plek van waaruit de grote stad Venetië uitgroeide tot een van de machtigste maritieme machten ter wereld. Het Dogepaleis Venetië was ook de thuisbasis van een beruchte gevangenis en verhoorkamers. Bridge of Sighs werd gebouwd om de oude gevangenis in het Dogepaleis te verbinden met de nieuwe gevangenis aan de overkant van de rivier.

Venice Lido: Lido is een lang en smal eiland dat in het noordelijke deel steeds breder wordt. Minstens de helft van de zeekust heeft zandstranden. Een groot deel van het strand van de stad Lido behoort tot verschillende hotels. Er zijn grote openbare stranden aan de noord- en zuidkant.Het eiland herbergt een stad en een dorp. De stad ligt in het noorden. Het wordt ook wel Lido genoemd (15128 inwoners in 2019).

Dag 4: Deze dag stond in het teken van eilanden hoppen. In de ochtend heb ik eerst de Chiesa di Santa Maria Assunta en  Fondation Pinault bezocht.

Chiesa di Santa Maria Assunta: De kerk werd gesticht in 639 (zoals te zien op een inscriptie naast het koor) en werd verbouwd in de 9e, 10e en 11e eeuw. In de 14e eeuw werd de portiek verbonden met de ernaast gelegen Chiesa di Santa Fosca, zodat samen met het baptisterium (doopkapel) de drie fasen van het leven verbonden waren. De kathedraal is een voorbeeld van de Veneto-Byzantijnse stijl en bevat een belangrijke mozaïek van de madonna (13e en 14e eeuw) en het laatste oordeel (11e en 12e eeuw). Deze mozaïeken worden beschouwd als de mooiste van deze stijlperiode.

Fondation Pinault: In Venetië staat de privécollectie van moderne en hedendaagse kunst van François Pinault voortdurend in wisselwerking met het buitengewone culturele erfgoed van de stad, met de kunstenaars en het werk van de curatoren, maar ook met de internationale kunstwereld. François Pinault heeft zijn passie voor hedendaags gekanaliseerd in het samenstellen van een van de belangrijkste collecties ter wereld: het bevat nu meer dan drieduizend werken uit de twintigste en eenentwintigste eeuw. Zijn aanpak wordt gevoed door zijn toewijding om zijn passie voor kunst te delen met een zo breed mogelijk publiek en om kunstenaars te begeleiden bij het verkennen van nieuwe gebieden. De musea van de Pinault Collectie zijn gehuisvest in twee uitzonderlijke gebouwen in Venetië: Palazzo Grassi, ingehuldigd in 2006, en Punta della Dogana, geopend in 2009. Deze locaties werden gerenoveerd en gerehabiliteerd voor hun nieuwe bestemming door de Japanse architect Tadao Ando, ​​een winnaar van de Pritzker Prize . Werken uit de Pinault-collectie worden getoond in tentoonstellingen waarbij de kunstenaars vaak rechtstreeks worden betrokken via specifieke opdrachten om ter plaatse nieuwe werken te creëren . Het Teatrino, ook ontworpen door Tadao en geopend in 2013, verwelkomt een rijk cultureel en educatief programma, georganiseerd in samenwerking met instellingen en universiteiten in Venetië en in het buitenland.

Daarna heb ik de volgende eilanden bezocht: Murano, Torcello, Burano.

• Murano – thuis van de bekende glasfabrieken
• Burano – thuis van kleurrijke vissershuisjes & kantwerk
• Torcello – thuis van de oude Byzantijnse kerken

De eerste stop was Murano, een stad die over de hele wereld bekend is om zijn glasblazende kunst. Hier heb ik een traditionele glasfabriek bezocht om te zien hoe een deskundige meester fascinerende kunstwerken maakt zoals mooie souvenirs en sieraden, schitterende lampen en kroonluchters.

Later ben ik naar Burano gegaan, bekend om zijn felgekleurde huizen waar vissers wonen en de lokale kantwerkindustrie. De kerk San Martino dateert uit de 16de eeuw en heeft een klokkentoren. Het eiland is bekend om de traditie dat de vrouwen (veelal buiten) kantklossen als de mannen weg zijn om te vissen. Kant uit Burano is mede daardoor een zeer kostbaar en gewild handelsproduct geworden. Er is een museum met een collectie kant: het Museo del Consorzio Merletti di Burano.

De laatste stop was in Torcello, het eiland waar de vroegste nederzetting van Venetië werd gevestigd en waar verschillende Byzantijnse kerken zijn gevestigd. Hoewel het vroeger dichter bevolkt en machtiger was dan Venetië, wonen er tegenwoordig maar 20 mensen. De oorzaken van de achteruitgang en ontvolking gaan nog steeds gehuld in mysterie.

Dag 5: Dit was de laatste dag in Venetië. In de ochtend heb ik na ontbijt San Giorgio Maggiore bezocht voor o.a. een panorama foto van de San Marco plein.

San Giorgio Maggiore is een basiliek in Venetië in Italië. Hij is ontworpen door Andrea Palladio en staat op het eiland San Giorgio Maggiore. De kerk is een opvallend element in het panorama vanaf het San Marcoplein. De eerste aan Sint-Joris gewijde kerk dateert uit de 8-9e eeuw. In 982 werd het hele eiland geschonken aan een Benedictijnse monnik, stichter van het aangrenzende San Giorgio-klooster. De huidige kerk werd begonnen in 1566, en was niet helemaal klaar voor de dood van Palladio in 1580. De voorgevel werd door Vincenzo Scamozzi op basis van de oorspronkelijke architect ontworpen en voltooid in 1610. De kerk, soms aangeduid als een basiliek, is een prima voorbeeld van Palladio’s architectonische stijl, en een van de mooiste kerken door hem ontworpen. De klokkentoren uit 1467, stortte in in 1774; de wederopbouw werd voltooid in 1791. De Benedictijner-monniken houden nog godsdienstoefeningen in de kerk.