Juridische basis voor de BABS

Als Buitengewoon Ambtenaar van de Burgerlijke Stand (BABS) heb ik vandaag de gespecialiseerde training ‘Wettelijke basis voor de trouwambtenaar’ gevolgd, verzorgd door Andrea Schipper. Deze training biedt diepgaande kennis over de juridische en procedurele aspecten van het voltrekken van huwelijken en is essentieel voor iedereen die dit ambt professioneel wil uitvoeren.

Juridische en procedurele basis van het BABS-schap

Tijdens de training werd uitgebreid stilgestaan bij de wet- en regelgeving rondom het ambt van de trouwambtenaar. Een belangrijk onderwerp was de benoeming en beëdiging van een BABS. Hierbij werd benadrukt dat de beëdiging bij de rechtbank landelijk geldt, maar dat een ambtenaar pas huwelijken mag voltrekken na een officiële aanwijzing van een gemeente. De variabele interpretaties door gemeenten en rechtbanken zorgen soms voor verwarring, wat het belang van eenduidige regelgeving onderstreept.

Daarnaast werd ingegaan op veelvoorkomende misverstanden, zoals de onjuiste aanname dat bekende Nederlanders of ceremoniële sprekers zonder officiële beëdiging een wettelijk huwelijk mogen voltrekken. Ook het verschil tussen een eenmalige en structurele aanwijzing door gemeenten werd besproken, evenals de juridische onafhankelijkheid van een BABS ten opzichte van de gemeente.

Specifieke juridische en ethische vraagstukken

De training behandelde ook complexe juridische thema’s, waaronder schijnhuwelijken en huwelijksdwang. Schijnhuwelijken, vaak aangevraagd om verblijfsrecht te verkrijgen, worden actief onderzocht door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) en gemeenten. Huwelijksdwang is wettelijk verboden, maar lastig te bewijzen, wat leidt tot ethische dilemma’s in de praktijk.

Andere juridische uitdagingen omvatten dementie en wilsonbekwaamheid bij huwelijken. Een huwelijk vereist vrije wil, en bij gevallen waarbij een partner wilsonbekwaam is, ontstaat een spanningsveld tussen juridische kaders en menselijke empathie. Ook werd besproken hoe een BABS zich moet opstellen in situaties waarin terminale patiënten nog willen trouwen.

Huwelijksvoltrekking in de praktijk

Naast de juridische kant werd ook de praktische uitvoering van huwelijken besproken. Er werd ingegaan op de vereisten rondom huwelijksvoltrekkingen, zoals de rol van getuigen, het gebruik van officiële identiteitsbewijzen en de locatievoorwaarden. Hoewel huwelijken in principe openbaar zijn, is er in de praktijk vaak sprake van toegangsbeperkingen.

De training behandelde tevens de impact van digitalisering op het huwelijksproces. Waar koppels vroeger fysiek in ondertrouw moesten, kan dit tegenwoordig digitaal via DigiD. Dit biedt gemak, maar brengt ook nieuwe uitdagingen met zich mee, zoals een verhoogd risico op identiteitsfraude en anonieme aanvragen.

Persoonlijke inzichten en praktijkvoorbeelden

Naast juridische kaders werd de training verrijkt met praktijkvoorbeelden en persoonlijke ervaringen. Zo werd besproken hoe trouwambtenaren omgaan met huwelijken op bijzondere locaties, zoals op boten, in dierentuinen of op de hei. Ook ethische dilemma’s rondom terminale huwelijken en huwelijken in gevangenissen kwamen aan bod.

Een ander belangrijk thema was de rol van humor en empathie in huwelijksceremonies. Een goede trouwambtenaar kan juridische kennis combineren met een warme, persoonlijke aanpak, waardoor een ceremonie niet alleen rechtsgeldig, maar ook betekenisvol wordt voor het bruidspaar.

Professionele ontwikkeling als BABS

Deze training heeft mij verder versterkt in mijn rol als BABS. Door de combinatie van wetgeving, ethiek en praktijkervaring biedt het een solide basis voor het professioneel voltrekken van huwelijken. Ik kijk ernaar uit om deze kennis in de praktijk toe te passen en koppels te begeleiden op een van de mooiste dagen van hun leven.

Voor meer informatie over mijn werk als BABS of het boeken van een ceremonie, neem gerust contact op.